donderdag 28 februari 2013

3. Hoe maak ik een epub?

De meeste e-boeken zijn bestanden met de extensie .epub. Maar hoe maak je zoiets? Eigenlijk zijn er drie manieren waarop je een epub kunt maken, gaande van moeilijk naar gemakkelijk.

1. Je doet het handmatig zoals een programmeur

Alleen echte geeks houden zich hier nog mee bezig.
De tijd dat iemand een epub in een notepad ging schrijven, ligt intussen ver achter ons.

Wie wel van het principe 'waarom gemakkelijk als het moeilijk kan' is, vindt meer informatie op http://www.jedisaber.com/eBooks/formatsource.shtml.

Maar eigenlijk is dit volkomen overbodig. Er bestaan redelijk wat programma's die dit werk veel beter kunnen. En zonder fouten wel te verstaan.
Bovenstaande link kan je wel helpen om meer inzicht te krijgen in de structuur van een epub.

2. Je maakt een epub met behulp van een programma

De twee belangrijkste programma's waarmee je een programma kunt maken, zijn Calibre en Sigil.
Eigenlijk heb je zelfs beide nodig om het goed te doen.

Calibre gebruik je om vlot je brondocument om te zetten naar epub.
Sigil gebruik je voor de verfijning.

Beide programma's zijn overigens gratis.
Calibre vind je op http://calibre-ebook.com/download.
Sigil vind je op http://download.cnet.com/Sigil/3000-2351_4-75332057.html

3. Je laat het voor je doen

Er zijn firma's die epub's voor je kunnen maken... tegen een kostprijs.
Die wil je dus vermijden.

Er zijn er ook die het gewoon gratis doen, als onderdeel van hun dienstverlening.
In veel gevallen gaat het om distributeurs/drukkerijen.

Ik licht er voornamelijk één toe: Smashwords.
Dit Amerikaans bedrijf distribueert e-boeken van zelf-publicerende auteurs naar platformen als iBooks van Apple, Amazon, Kobo en meer van dat. Jij levert het boek aan en zij verspreiden het.
Je moet voor deze dienst niks betalen. Zij verdienen hun geld door jouw boek te verkopen. Op elke verkoop draag je een kleine marge af aan hen. Maar je kan ook je boek gratis aanbieden... zonder dat ze er iets voor aanrekenen.

Smashwords heeft een interface waarmee je een Word-document kunt omzetten naar epub, mobi, pdf, pdb, enzoverder... Je moet hiervoor gewoon je Word-document uploaden en de rest wordt voor je gedaan.
Vertrekken vanaf een ander document zoals pdf of InDesign is niet mogelijk. Het moet altijd een Microsoft .doc bestand zijn.
Wat wel mogelijk is, is een eigen epub opladen, maar je kan deze niet als basis gebruiken om te converteren naar andere bestandsformaten.

Nadat je Word-document is geconverteerd heb je dus een epub-bestand.
Deze kan je indien gewenst nog verder bewerken met een programma zoals Sigil en Calibre, bijvoorbeeld om de splitsing tussen hoofdstukken te verbeteren of om je lettertype te vergroten.

Je kunt het epub bestand gewoon downloaden naar je computer en het daarna ook elders gebruiken.
(Hoewel het natuurlijk wel de bedoeling is dat je Smashwords de distributie laat doen naar de diverse verkoopskanalen).

Een ander bedrijf dat ook gratis conversie doet naar epub als onderdeel van zijn dienstverlening, is Mijnbesteller.nl. Ook bij hen is het gewoon een kwestie om een Word-document te uploaden en zij doen een automatische omzetting naar epub. De bedoeling is uiteraard - opnieuw - dat je de epub dan via hen verder laat verdelen. Maar dat staat niet in de weg dat je de epub ook gewoon kunt downloaden op je eigen computer.

EDIT: intussen (op datum van 30/06/2012) zijn er nog twee andere spelers bij gekomen die het vermelden waard zijn. Het gaat om Draft2Digital (Engelstalig) en Brave New Books (Nederlandstalig). Ook over hen een woordje later.

W.M.

woensdag 27 februari 2013

2. Welke types e-boek zijn er?

Voordat je een e-boek kan maken, moet je natuurlijk wel weten wat de mogelijkheden zijn.

E-boek is een term die eigenlijk wordt gebruikt voor alles van boeken dat elektronisch wordt aangeboden. Een boek in pdf-vorm of een Word-document op het internet, kunnen dus ook al doorgaan voor een e-boek.

Maar doorgaans zullen e-boeken in andere formaten worden aangeboden, want laten we eerlijk zijn: een boek lezen in de vorm van een pdf of een Word-document gaat niet echt vlot.

De standaard die in de sector wordt gebruikt is een epub. Net zoals.doc en .xls bestandstypes zijn voor respectievelijk Word-documenten of Excel-werkbladen, is ook .epub een bestandstype. Laat je niet afschrikken door het woord 'bestandstype'. Epubs zijn eigenlijk heel gemakkelijk om te maken. Het enige dat je er voor nodig hebt is een programma (waarover later meer).

Epubs kunnen op bijna elk toestel worden gelezen.
Op een computer kan je ze lezen met een programma als Adobe Digital Editions of Calibre.
Op een iPad kan je ze lezen met het voorgeïnstalleerde iBooks.
Op andere tablets kan je een programma zoals Aldiko installeren.
Op e-readers staat er meestal ook al een voorgeïnstalleerd programma om je epubs te lezen.

Veelal moet de consument weinig doen om zo'n e-boek te openen. Op een iPad, bijvoorbeeld, moet je enkel op een boek in hun boekenwinkel drukken, je Apple-wachtwoord ingeven en het ding opent vanzelfs.

Meer info nodig om je uit de jungle van e-readers en tablets te helpen? Neem eens een kijkje op ereaders.nl. Daar hebben ze een beginnersgids om je door de basis te loodsen.

Naast epubs zijn er nog twee andere bestandstypes.

De eerste is .pdb. Daar moet je echter niet van wakker liggen want dat is meer voor de palmtop geeks. Het is zeer betwijfelbaar of dat veel gebruikt wordt.

Het tweede is .mobi. Dat is het bestandstype dat wordt gebruikt op de e-reader van Amazon: de Kindle. Met Amazon bedoelen we inderdaad de grootste webwinkel ter wereld. Zij waren een van de drijvende krachten achter de groei van de e-boekmarkt. Niet alleen bieden ze in hun winkel een ruim aanbod van e-boeken, maar ook ontwierpen ze speciaal een e-reader om die boeken te kunnen lezen.

Opgemerkt moet worden dat .mobi wellicht geen lang leven meer beschoren is.Dat heeft vooral te maken met de volgende twee factoren:
1. er zijn heel veel alternatieven voor de Kindle. Andere e-readers, maar ook tablets waar je meer mee kunt dan alleen boeken lezen, mails checken en surfen. Je bent dus al lang niet meer verplicht om je een Kindle aan te schaffen als je elektronisch wilt lezen.
2. die alternatieven kunnen geen gebruik maken van mobi. Mobi is immers beperkt tot Kindle. Juist omdat er veel meer toestellen in omloop zijn die geen mobi ondersteunen en enkel epub kunnen aanbieden, is het aandeel van de epub dan ook groter dan dat van mobi.

Vooralsnog blijft mobi echter nog wel in gebruik. En als Amazon ooit eindelijk naar Nederlandstalig gebied komt, dan kan het misschien zijn dat er - tijdelijk - weer wat meer Kindles en dus e-boeken in mobi-formaat worden verkocht.

Het voornaamste bestandstype blijft hoe dan ook de epub. Als je er al in slaagt om je boek om te zetten naar epub, dan kan je al door 99% van de markt worden gelezen.

Hoe je een epub maakt, zal je in latere post terugvinden.

W.M.


dinsdag 26 februari 2013

1. Publiceren zonder kosten

Als je als schrijver een boek in eigen beheer wilt uitbrengen dan zit je voornamelijk met twee problemen: kostprijs en visibiliteit.

Kostprijs
Papieren boeken kun je niet gratis laten maken. Of je de boeken nu zelf gaat verkopen, of je laat mensen ze via een site aankopen, er zal altijd geld moeten worden neergeteld.

Visibiliteit
Er worden op jaarbasis zoveel boeken te koop aangeboden, dat je er bergen werk voor moet verzetten om jouw boek onder de aandacht te brengen.

Zonder in te gaan op de details betekent een boek uitbrengen in eigen beheer dus veel tijd en geld investeren. Iets dat niet iedereen heeft.

Maar: er is een alternatief en dat is een e-boek.
Een e-boek? Toch geen e-boek! Wie leest er nu e-boeken?

De markt voor e-boeken stelt momenteel inderdaad niet veel voor.
Uit de verkoopscijfers van 2012 blijkt dat de verkoop van e-boeken beperkt blijft tot 0.72% in Vlaanderen en 2.7% in Nederland (bron: http://www.boek.be/nieuws/lichte-daling-boekenverkoop-2012). 
Niemand betwist ook dat het veel prettiger is om een papieren boek te lezen dan een e-boek. Toch biedt een e-boek veel perspectieven voor zowel een schrijver als lezer.

Eind 2010 kreeg ik voor het eerst een e-reader onder ogen. Het eerste dat me opviel was dat er zoveel gratis boeken waren. Al snel ontdekte ik waarom dat zo was. In tegenstelling tot een papieren boek kan je zelf gratis en voor niks een e-boek maken. Het enige dat je er voor nodig hebt, is een computer en een internetverbinding. Zelfs de hoeveelheid computerkennis die je nodig hebt, is beperkt - al kan het je wel helpen als je een beetje html kent.
Bovendien kan je je boek ook gratis distribueren naar enkele belangrijke verkoopskanalen zoals iBooks. Probeer dat maar eens met een papieren boek, zonder dat het je bloed, zweet, tranen - en geld - kost.
In tegenstelling tot gewone boekenwinkels discrimineren online retailers ook geen boeken in eigen beheer. Zowel boeken van reguliere uitgeverijen als onafhankelijke schrijvers staan gewoon naast elkaar. Het enige dat je moet doen is: goed genoeg zijn om gelezen te worden.

Voor wie een boek in eigen beheer wil uitbrengen, biedt een e-boek enorm veel voordelen.
Ik zal er op een later tijdstip nog dieper op ingaan, maar in een notendop heeft een e-boek de volgende voordelen:
1. je kan een e-boek zelf maken, zonder enige kost
2. je kan een e-boek kosteloos laten distribueren naar een aantal grote retailers zoals iBooks van Apple, Libris, Kobo, Sony, enzoverder...)
3. je krijgt meer zichtbaarheid in een online store dan in een fysieke boekenwinkel.
4. je kan ten alle tijde controleren hoeveel je hebt verkocht
5. je marges zijn hoger
6. je moet er je kot niet voor uit komen

Ook voor de lezer heeft een e-boek voordelen:
1. er is een groot gratis aanbod.
2. de prijs is lager. Nou ja, zou toch moeten zijn.
3. gemakkelijker om in het aanbod te snuffelen
4. geen beperkt aanbod (boeken verdwijnen niet al na enkele maanden uit de rekken wegens plaatsgebrek of tegenvallende verkoopscijfers)

De kans dat je als onbekend auteur een lezerspubliek zal werven via een e-boek is 100 keer groter dan via een papieren boek.
Onzin? Misschien, ik heb geen cijfermateriaal. Wat ik wel heb is mijn eigen ervaring. Namelijk dat ik al enkele maanden hoog in de hitlijsten van iBooks sta genoteerd (in het betrokken genre) en dat ik al vele malen meer e-boeken heb verkocht dan papieren boeken. Met mijn gratis boek gaat het aantal downloads zelfs in de duizenden.
En daar gaat het in de eerste plaats toch om: lezers zoeken en vinden...

maandag 25 februari 2013

zelfpublicatie is leuk

Begrijp me niet verkeerd: als je een boek wilt uitbrengen, dan kan je dat het best via een reguliere uitgeverij doen. Een reguliere uitgeverij helpt je met de redactie van je boek, regelt de distributie en neemt de kosten op zich.

Een boek in eigen beheer uitbrengen is meer iets voor schrijvers die niet aan de bak komen bij een 'echte' uitgeverij. Tenminste, dat is toch het beeld dat de meesten hebben.

En toch heeft zelfpublicatie een bepaalde charme die je niet zult vinden bij een gewone uitgeverij. Je hebt immers een vrijheid en controle die uitgesloten is eens je vasthangt aan contracten. Zelf vind ik bijvoorbeeld niks leukers dan het zoeken naar mogelijkheden om mijn boeken aan de man te brengen - zonder dat ik daarvoor opgejaagd moet worden door iemand anders.

Deze blog wil mensen helpen die ook aan zelfpublicatie doen. Een aantal dingen zullen bekend in de oren klinken, een aantal andere dingen zijn nieuw. Hopelijk heeft iemand er iets aan.

Of er veel op de blog komt te staan, zal een beetje van de omstandigheden afhangen. Maar zolang ik er de tijd voor kan vinden, zal ik op regelmatige tijdstippen wel iets posten.

WMC